Niet gelijk aanraken en niet gelijk het opgestoken vingertje
Drugshulpverleningslezing voor EHBO’ers
Wel, zo gaat dat dan in het EHBO-land van 2012: zonder sponsoring lukt het niet meer zo goed. Op deze lezing-avond wordt de koffie aangeboden door AutoVreman uit Zevenaar. Die laat van zich spreken, want hij doet dat natuurlijk niet voor niets, dus op elke tafel liggen folders en kaartjes van het bedrijf. En de spreker is niet zomaar een deskundige die wat meer van drugs afweet, maar iemand van een Adviesbureau uit Nijverdal, die niet alleen werkelijk alles van drugshulpverlening in relatie tot EHBO weet, maar ook op zijn visitekaartje niet minder dan 14 gebieden opsomt, die met EHBO en bedrijfshulpverlening te maken hebben. Een super-deskundige dus. En dat weten ze daar heel goed, want de zaal van Café-Zalencentrum De Dijk is goed gevuld met nieuwsgierige en betrokken EHBO’ers.
We zijn in Pannerden, niet ver van de Duitse grens, en vlak bij Lobith/Tolkamer, waar immers de Rijn Nederland binnenstroomt. Organisator van deze lezing: het bestuur van EHBO Pannerden. En de lezing, gegeven door de heer Jans van Wieren van het Adviesbureau J. van Wieren, wordt niet alleen door hemzelf gegeven, maar hij heeft ook foto’s en levensechte filmpjes bij zich, én hij is ook nog vergezeld van twee dames, die zijn informatieve verhaal via allerlei verzonnen praktijksituaties levensecht illustreren. En aangezien het om allerlei vormen van dronkenschap en andere uitingen gaat ligt het voor de hand dat die acterende dames de lachers vaak op hun hand krijgen.
Dat mag ook wel, want de ernst van het gespreksonderwerp laat zich raden. Het is allemaal zo ernstig wat een mens aan verslavingen en verkeerde dingen kan overkomen, dat een mevrouw uit het aandachtige publiek hardop verzucht, dat als ze dat allemaal geweten had ze niet was gekomen. Dat was, getuige haar pretogen, wel badinerend gezegd, maar er zit een kern van waarheid in: het drank- en drugsprobleem is groot, vooral bij jongeren, en ook op het platteland, bijvoorbeeld in Salland en Twente, waar inleider Jans vandaan komt.
Zijn verhaal komt dus hard aan. Nu weten we ook wat een ’straaljager’ is: een longdrinkglas vol met 1/3 jenever en 2/3 bitter lemon – er zijn jongeren die daarvan zo’n 20 per avond drinken. En in de populaire drug GHB zit gootsteenontstopper.
Veel van zijn ervaringen blijken te stammen uit zijn aanwezigheid op het min of meer beruchte Zwarte Cross festival, een jaarlijks Achterhoeks gebeuren uit het land van Oerend Hard, vol muziek en crossmotoren.
Jans van Wieren vertelt aanstekelijk. Hij legt haarfijn uit wat het verschil is tussen verdovende drugs, stimulerende drugs en hallucinerende drugs. En na veel technische informatie en weetjes legt hij ook duidelijk een link naar de EHBO’er, die van drugshulpverlening niet zoveel weet. De gewone EHBO-manier om mensen aan te spreken, bijvoorbeeld, moet je niet toepassen. Een modale EHBO’er vraagt vriendelijk wat er aan de hand is met een slachtoffer, en raakt die dan vaak liefdevol aan. Niet doen bij drugshulpverlening, dat aanraken, want het slachtoffer kan je daarvoor een geweldige opdoffer geven. Je zult de eerste niet zijn die er een gebroken neus aan heeft overhoudt. EHBO-drugshulpverlening is vaak alleen communicatie, dus stop denkbeeldig je handen in je zaken, doceert Jans, en praat, kijk de ander goed aan, en communiceer! Je mag dan wel een handdruk geven, want daaraan kun je wel merken hoe het met het slachtoffer gesteld is: als hij gespannen en geladen is geeft hij een hele sterke handdruk.
En nog wat: help nooit in je eentje een drugsslachtoffer, doe het altijd samen, je weet nooit wat er kan gebeuren.
En zo geeft de deskundige inleider de zaal nog veel tips en suggesties mee. Als er bij drugshulpverlening iemand met buikpijn of misselijkheid de EHBO-tent binnenkomt, hoeft dat trouwens niet altijd gelijk van de drugs te komen, het kan ook ‘gewoon’ zijn! Waarmee wel gezegd wil zijn: je moet wel ervaring met die aparte tak van sport hebben, als EHBO’er, want dat is hard nodig.
Maar als iemand kramp in gezicht of benen heeft, erg ‘strak’ aanwezig is, hyperventileert, motorische of psychische onrust heeft, hartkloppingen heeft of ineens diep bewusteloos is, om maar niet te spreken van hartritmestoornissen of stoornissen in de temperatuurregulatie (kan tot 41 graden het geval zijn!), wees er dan maar zeker van dat het om een drugsgeval gaat.
En: nooit het waarschuwende vingertje opsteken, EHBO’ers hoeven geen moralisten te zijn. En: bij wat voor twijfel dan ook: gelijk 112 bellen.
Dat laatste geeft Jans van Wieren de gretige zaal dan ook van harte mee: denk niet dat een EHBO’er alles kan, dat is gewoon niet zo, dus doe wat je goed kan en bel dan snel het alarmnummer.
Jos Noordanus