Gewoon weer lessen EHBO op school

Levensreddend handelen kun je van jongs af aan leren

Het is 1984. Enthousiast kwam zij op haar fiets van school naar huis geracet. Al bij het hek riep de twaalfjarige Suzie: “Ik heb de stabiele zijligging geleerd.” “De stabiele zijligging? Wat is dat? Hoezo? Waarom?”, vragen haar ouders. Binnen schoof zij meteen alle stoelen aan de kant en moest het hele gezin gaan liggen en net doen alsof ze heel veel pijn hadden, aan een been, arm, rug, buik of hoofd. Zij informeerde naar de respectievelijke klachten en manipuleerde armen, benen en lijf zodanig dat, vond zij, niemand geen pijn meer voelde, makkelijk konden ademhalen en zij kon gaan verbinden … met haar sokken.

Na een paar weken later haalde zij haar EHBO-diploma en wist maanden later precies wat zij moest doen toen haar vader zijn hand aan het fornuis brandde met een grote blaar tot gevolg. Een uitermate nuttig diploma dus. Want Suzie had geleerd hoe een brandwond moest worden behandeld en zeker niet met paniekerig gillen of wegrennen. Nee, rustig blijven, helpen of, als verwondingen te ernstig zijn, weten hoe je snel hulp in kunt roepen. Kortom, levensreddend handelen kun je al op jonge leeftijd leren.

Kom daar nu maar eens om in 2019. Op de meeste scholen worden geen EHBO-lessen meer gegeven, terwijl op iedere school iedere dag wel een pleister of meer nodig is. Een schaafwond, de resultaten van knokpartijtjes, struikelen over een springtouw, verslikken in een stukje fruit, een kind met diabetes, noem maar op.

Schok & Pomp
Daarom vindt een groep artsen, met de toepasselijke naam ‘Schok & Pomp’, en het Rode Kruis dat EHBO-onderwijs een vast onderdeel moet worden van het lesaanbod, en zeker op middelbare scholen. Ruim negentig procent van de leerlingen vindt dat ook, zo blijkt uit een enquête. Want als je kennismaakt met EHBO, profiteer je daar je hele leven van. En met hen ook heel Nederland. Want hoe meer kennis van EHBO, hoe sneller je geneigd bent een ander te hulp schieten bij nood.

Eerste minuten
“In een noodsituatie zijn de eerste minuten bepalend”, vertelt arts Bernard Leenstra van Schok & Pomp aan RTL Nieuws. “Een ambulance is er dan nog niet, dus als je er gewond en hulpeloos op straat ligt, ben je aangewezen op de mensen om je heen.” Probleem is dan wel dat slechts zeventien procent van de Nederlanders een EHBO-certificaat heeft. En daarmee is de kans op de juiste hulp niet bijster groot.
Volgens Marieke van Schaik, directeur van het Rode Kruis: “Door dit soort lessen op school te organiseren zorg je ervoor dat uiteindelijk de hele Nederlandse samenleving beter voorbereid is op noodsituaties.”
Bron: RTL Nieuws

Vanaf twaalf jaar
Nogmaals Bernhard Leenstra: “De Wereldgezondheidsorganisatie stelt dat jongeren pas vanaf twaalf jaar kunnen leren reanimeren. Dus de keuze voor middelbare scholen past daar perfect in. De kinderen hebben dan genoeg kracht, ze zijn dan sterk genoeg om een effectieve reanimatie uit te voeren.”
Bron: RTL Nieuws

Enthousiast
Jongeren zien zelf ook wel wat in een dergelijk lespakket: 91 procent van de jongeren tussen de twaalf en achttien vindt dat alle leerlingen op de middelbare school les moeten krijgen over EHBO. Bij de ouders ligt dat nóg hoger: van hen vindt 93 procent het een goed idee.

Bloeding
Een voorbeeld uit Dagblad De Stem. Een gezin zit aan tafel en ziet dat aan één kant van de weg het verkeer tot stilstand komt. Natuurlijk gaan ze buiten kijken wat er aan de hand is. Er ligt een jongen op de grond naast een fiets. Iets verder staat een trekker. De jongen bloedt hevig. Er staan mensen omheen, maar ze doen niks. De moeder aarzelt geen moment en rent naar de kermende jongen. Hij blijkt ernstig gewond te zijn aan een arm en is snel buiten bewustzijn. Nu komen er meer mensen in actie, de actieve moeder heeft de ban gebroken. Samen weten ze het bloeden te stoppen en alarm te slaan. De politie arriveert, iets later een ambulance. Die brengt de jongen naar een ziekenhuis, hij overleefde. Dankzij het actief ingrijpen van EHBO-ers.

Zij weten wat te doen en ook wat te laten bij bewusteloosheid, verslikking, bloeding, botbreuk, kneuzingen, vergiftiging, bloedende wonden, reanimatie en wat een mens maar kan overkomen.

Passiviteit
Rest nog de vraag hoe het komt dat zoveel mensen bij het zien van een ongeluk niet in beweging komen en maar blijven kijken. Alsof ze zijn bevangen en verstijfd. Mogelijk omdat ze nooit geleerd hebben wat te doen in schrikwekkende situaties en daarom maar met hun mobiel aan het filmen of fotograferen slaan.

Het is winter in 1957, vaarten en sloten zijn bevroren. Op een brug staan heel veel mensen naar beneden te kijken. Ook op de kant staan mensen. Van verre ziet een schaatsende jongeman de drukte. Hij versnelt zijn slag, komt bij de brug en ziet dat onder de brug in een wak een jong meisje ligt te spartelen. Niemand doet iets. De jongen remt, glijdt langzaam door en vist in een glijdende beweging het meisje aan haar jas uit het wak. Aan de andere kant van de brug zet hij het kind op de wal dat meteen hard huilend wegrent.
En dan komen de kijkers in beweging en complimenteren de jongen, kloppen hem op zijn schouder. “Wij hebben het niet gedurfd, we waren bang met zijn allen door het ijs te zakken. Als er nu een reddingsboei aan de brug had gehangen… ja dan…

Maar het kleine speldje met een rood kruisje op het jack van de jongen tekent het verschil.